संगणक हे एक इलेक्ट्रॉनिक यंत्र आहे, जे डेटा प्रोसेसिंग, माहिती साठवणूक, आणि विविध कार्यांसाठी वापरले जाते. आधुनिक संगणकांना डेटा इनपुट, प्रोसेसिंग, आणि आउटपुटची क्षमता असते, ज्यामुळे विविध क्षेत्रांत त्याचा वापर होतो.

संगणकाचे मुख्य घटक म्हणजे केंद्रीय प्रक्रिया युनिट (CPU), मेमरी (RAM), स्टोरेज (हार्ड ड्राइव्ह किंवा SSD), आणि इनपुट-आउटपुट उपकरणे जसे की कीबोर्ड, माऊस, आणि मॉनिटर.

CPU म्हणजे केंद्रीय प्रक्रिया युनिट, जे संगणकाचे मेंदू मानले जाते. CPU सूचना प्रक्रिया करते, गणना करतो आणि विविध कार्यांचे नियंत्रण करते.

RAM म्हणजे रँडम ऍक्सेस मेमरी, जी संगणकात तात्पुरती माहिती संग्रहित करते. संगणक कार्य करत असताना, तो तात्पुरता डेटा RAM मध्ये संग्रहित करतो, ज्यामुळे कार्ये जलद आणि अधिक कार्यक्षम होतात.

संगणकाचा इंटरनेटशी कनेक्शन असल्यास, तो माहिती शोधणे, ईमेल, सोशल मीडिया, आणि ऑनलाइन शॉपिंगसारखी कार्ये करू शकतो. इंटरनेटमुळे संगणकाचे कार्यक्षेत्र व्यापक होते.

संगणकाचे मुख्य प्रकार म्हणजे डेस्कटॉप, लॅपटॉप, टॅबलेट, आणि स्मार्टफोन. हे प्रकार त्यांच्या उपयोगानुसार आणि कार्यक्षमतांनुसार बदलतात.

शिक्षणात संगणकाचा वापर विद्यार्थ्यांना ऑनलाइन अभ्यासक्रम, अभ्यास साहित्य, संशोधन, आणि इतर शैक्षणिक साधनांसाठी होतो. संगणक शिक्षणात नवीन तंत्रज्ञानाचा वापर सुलभ करतो.

व्यवसायात संगणकाचा वापर डेटा मॅनेजमेंट, अकाउंटिंग, कम्युनिकेशन, आणि विविध प्रकारच्या सॉफ्टवेअर वापरून कार्यांची कार्यक्षमता वाढवण्यासाठी होतो.

संगणकावर काम करताना डोळ्यांची विश्रांती, योग्य उंचीवर मॉनिटर ठेवल्याने मान आणि पाठीला आराम मिळतो, आणि दर तासाला काही मिनिटे विश्रांती घेणे आवश्यक आहे.

चार्ल्स बॅबेज यांना संगणकाचे जनक मानले जाते. त्यांनी 19व्या शतकात “ऑनालिटिकल इंजिन” नावाचा यंत्र तयार केला, जो आधुनिक संगणकाच्या संकल्पनेला आधार देणारा होता.